کلمه چارتر (Charter) اصطلاحی قدیمی است که در لغت به معنای سندی است که توسط شخص حاکم کشور یا یکی از مقامات کشوری صادر شده باشد.
در اصطلاح به اجاره کردن کشتی، چارترینگ کشتی گفته میشود. و با امضای قرارداد مالک کشتی و طرف دوم شروع میشود. در اصطلاح حمل و نقل دریایی، این قرارداد به عنوان یک قرارداد کشتی چارتری شناخته میشود.
طرفی که کشتی را اجاره میدهد مالک کشتی است و طرف دومی که کشتی را اجاره میکند به عنوان اجاره کننده شناخته میشود. چارترینگ کشتی در دو نوع اجاره همراه با خدمه و بدون خدمه رایج است.
فورواردر نقش مهمی در گرد هم آوردن مالک کشتی و اجاره کننده مناسب و همچنین نهایی کردن شرایط قرارداد بین آنها دارند.
به طور معمول، کسی که میخواهد یک کشتی را اجاره کند، به یک فورواردر مراجعه میکند تا کشتی مناسبی را که با هدفش مطابقت دارد پیدا کند.
شرکت کشتیرانی دروازه طلایی دریای نور یک فورواردر در زمینه چارترینگ کشتی است و شما میتوانید با بهترین شرایط کشتی مورد نظر خود را اجاره کنید.
سه طرف در چارترینگ کشتی در وجود دارد
چارترینگ کشتی یکی از روش های حمل و نقل دریایی است که سه طرف در فرآیند چارترینگ کشتی وجود دارد.
1. مالک کشتی
مالک کشتی تجاری (باری) مسافری ممکن است فرد یا سازمانی باشد که مالک کشتیهای تجاری است و نام آنها به عنوان مالک کشتی ثبت شده است. مالکان کشتی معمولاً اعضای اتاق کشتیرانی منطقهای یا اتاق بین المللی کشتیرانی (ICS) هستند.
2. اجاره کننده
کسی که میخواهد کشتی باری یا مسافری اجاره کند، اجاره کننده (موجر) نامیده میشود. گاهی اوقات یک اجاره کننده ممکن است یک کشتی را به صورت اجاره بگیرد و برای سودآوری آن را به شخص دیگری برای حمل بار یا مسافر اجاره دهد.
3. فورواردر
شرکت فورواردر به دنبال مشتری مناسب برای مالک کشتی است و یا بالعکس. شرکت های فورواردر برای خدماتی که ارائه میدهند هزینه یا کمیسیونی دریافت میکنند.
این کمیسیون ممکن است درصدی از کل کرایهای باشد که مالک از مستاجر خود دریافت میکند.
فورواردر مسئولیتی در قبال کشتی، عملیات آن یا محمولهای که حمل میکند ندارد. او فقط واسطه بین مالک کشتی و اجاره کننده است.
در این باره بیشتر مطالعه کنید: فورواردر
متداولترین انواع چارترینگ کشتی
1. بر اساس زمان
چارتر زمانی به اجاره یک کشتی برای یک دوره زمانی خاص اشاره دارد. در اینجا مالک همچنان کشتی را مدیریت می کند، اما اجاره کننده بنادر را انتخاب می کند، مسیر را تعیین می کند و کنترل عملیاتی کامل کشتی را در طول مدت قرارداد دارد.
او هزینههای سوخت، هزینههای بندر، هزینههای جابجایی محموله، کمیسیونها و هزینه کرایه روزانه را میپرداز.
2. بر اساس سفر (با خدمه)
یکی از متداولترین نوع چارترینگ کشتی با خدمه محسوب میشود که برای یک مسیر خاص بین دو یا چند بندر و برای حمل و نقل یک محموله خاص استفاده میشود.
می توان گفت ترکیبی از چارتر سفر و زمان است. مسئولیتهای آن مشابه مسئولیتهایی است که در چارتر زمانی وجود دارد (هزینههای ثابت توسط مالک پرداخت میشود و هزینههای متغیر توسط اجارهدهنده)، اما مدت قرارداد بستگی به زمان تکمیل سفر دارد.
در توافقنامه این نوع چارتر بندرهای مبدا، مقصد، واسط و محدودیتهای بار در صورت وجود، ذکر میشود.
3. بدون خدمه
در این نوع چارتریتگ موجر کشتی را همراه با وسایل اما بدون خدمه اجاره میکند و کنترل کامل کشتی را در اختیار دارد.
به غیر از هزینه سرمایهای ساخت کشتی که برعهده مالک است، سایر هزینهها توسط اجاره کننده پرداخت میشود. مسئولیت قانونی و مالی کشتی برعهده چارتر کننده است.
بر اساس بند فسخ، قرارداد میتواند برای چارترهای طولانی مدت برای چندین سال باشد. این نوع چارتربرای تانکرها و کشتی های فله بر تقریباً رایج است.
مسئولیتهای قانونی و مالی کشتی، مطابق با توافقات قراردادی فیمابین، قوانین آمره و نیز عرف مسلم در این قبیل از قراردادها به عهده مالک کشتی باقی خواهد ماند.
نحوه محاسبه نرخ حمل کشتی چارتر
چنانچه مالک کشتی بخواهد از کشتی برای مقاصد تجاری یا حمل و نقل کالا و خدمات بهره ببرد، ناگزیر است که علاوه بر هزینه خرید کشتی، از عهده هزینههای اجرایی و عملیاتی، پرسنل، بیمه و خدمات، استهلاک و در کل هر آن چه از انواع هزینه که برای کشتیها قابل تصور است برآید.
حال آن که زمانی که مالک کشتی را به هدف اجاره دادن تهیه میکند، اولا از محل اجاره دادن کشتی مبلغی از هزینههای پیشین را بلافاصله جبران میسازد.
ثانیا در مرحله بهرهبرداری از کشتی هزینههای قابل تصور آن، بین مالک و مستاجر تقسیم خواهد شد که با توجه به توافقات طرفین و نوع قرارداد میتواند مختلف باشد.
نحوه تقسیم هزینههای چارترینگ کشتی
هزینه کشتی چارتری بسته به عواملی مانند نوع استفاده، اندازه کشتی، با یا بدون خدمه بودن، مدت زمان اجاره، شرایط و مدل کشتی متفاوت است. این هزینهها ثابت نیستند و طی توافقی بین مالک و مستاجر، پس از ارزیابی شرایط و نیازها، تعیین میشوند.
برخی هزینهها اما تقریباً در بیشتر قراردادها ثابت هستند که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه ساخت و تجهیز کشتی بر عهده مالک است. همچنین، هزینههای عملیاتی (OPEX) شامل بهرهبرداری، نگهداری کشتی و رعایت قوانین و مقررات لازم، در چارترهای سفر توسط مالک پرداخت میشود.
- هزینههای دورهای مانند بازرسیهای فنی و طبقهبندیهای دورهای نیز عمدتاً به عهده مالک است، بهجز در چارترهای مرگ که این هزینهها بر عهده چارتر کننده است.
- هزینههای سفر نظیر سوخت، عوارض عبور از کانالها، یدککشی، هدایت کشتی و هزینههای بندری نیز بسته به نوع چارتر متفاوت است. در چارترهای زمان و مرگ، این هزینهها بر عهده چارتر کننده است، در حالی که در چارترهای سفر، مالک موظف به پرداخت این هزینهها است.
- همین مسئله درباره هزینههای بارگیری و تخلیه محموله نیز صدق میکند؛ در چارترهای زمان و مرگ، این هزینهها بر عهده چارتر کننده است، اما در چارترهای سفر، مالک این هزینهها را پرداخت میکند.
چارتر پارتی یا قرارداد چارترینگ کشتی
اثر اصلی و اولیه قرارداد چارترینگ، انتقال مالکیت منافع کشتی به مستاجر است که در مقابل توسط مستاجر به مالک اجاره بها پرداخت میشود.
قرارداد چارترینگ کشتی (Maritime chartering Contract)، همچون هر قرارداد دیگری، یک نهاد حقوقی است که از قانون ملی یک کشور تبعیت مینماید. در واقع جالب است بدانید که نهادهای حقوقی همچون قراردادها نیز تابعیت دارند.
تابعیت قرارداد یعنی اینکه اولا قرارداد باید مطابق با قوانین آمره کشور متبوع تنظیم شده باشد، ثانیا نحوه حل و فصل اختلافات، الزام به اجرای تعهدات و موارد دیگر مطابق با قانون ملی متبوع اجرا میگردد.
در صورتی که طرفین یک قرارداد، تبعه دو کشور باشند و یا آن که موضوع قرارداد در کشور دیگری واقع شده باشد یا محل اجرای قرارداد در کشور دیگری واقع شده باشد، قرارداد از نوع بین المللی خواهد بود.
به سبب تنوع قوانین ملی و بینالمللی است که مفاد قراردادها، اعم از آن که قرارداد ملی باشد یا خصیصه بینالمللی داشته باشد، با هم تفاوتهایی دارد.
اما برخی از ارکان چنان اساسی هستند که تصور غیبت آن در قرارداد نمیرود و ضرورتا باید طرفین ضمن قرارداد به آنها توافق کرده و خود را به آن ملتزم ساخته باشند.
مراحل چارتر کشتی فله بر
1. مرحله اول: تماس با کارشناسان
در اولین گام برای چارتر کشتی فلهبر، صاحب کالا باید با کارشناسان ما تماس گرفته و اطلاعات زیر را ارائه دهد:
- نوع محموله
- زمان بارگیری
- تناژ بار
- نوع و سایز کشتی
- بندر بارگیری
- بندر تخلیه
- میزان بارگیری و تخلیه روزانه.
2. اثبات موجودی کالا
در این مرحله، صاحب کالا باید اثبات کند که محموله بهصورت واقعی موجود است. این کار از طریق ارائه رسید انبار کالا در یکی از بنادر ایران انجام میشود. پس از تأیید موجودی کالا، کارشناسان ما براساس مشخصات محموله و زمان بارگیری نرخ حمل را اعلام میکنند.
3. توافق و تنظیم قرارداد
پس از توافق بر سر نرخ حمل، صاحب کالا باید چارترکننده کشتی را معرفی کند. شرکتهای باربری مانند شاهان تجارت آسیا بهعنوان واسطه بین صاحبان کشتی و صاحبان کالا عمل میکنند.
پس از تأیید چارترکننده توسط صاحب کشتی (اونر)، قرارداد حمل تنظیم شده و در صورت توافق سه طرف (اونر، چارترکننده و صاحب کالا) به امضا میرسد. برخی از اونرها پیشپرداخت دریافت میکنند و پس از آن کشتی به بندر مبدا اعزام میشود.
4. بارگیری کشتی
پس از دریافت پیشپرداخت و تأیید اونر، کشتی به بندر بارگیری اعزام میشود. طبق قرارداد، کشتی تا مدت زمان مشخصی در بنادر بارگیری و تخلیه در اختیار صاحب کالا قرار دارد.
در صورت تأخیر در بارگیری یا تخلیه فراتر از زمان تعیینشده، هزینه دموراژ محاسبه میشود که میزان آن از قبل در قرارداد ذکر میشود. عملیات بارگیری و تخلیه نیز میتواند توسط صاحب کالا یا تیمهای معرفیشده از طرف شرکت ما انجام گیرد.
مزایای مالک کشتی چارتری چیست؟
اجاره دادن کشتی مزیتهایی برای مالک آن دارد که به اختصار توضیح دادهایم:
- کنترل کامل بر تصمیمات مربوط به استقرار و استفاده از شناورها
- مالک میتواند طراحی و ساختار کشتی را سفارشی کند؛ برای رسیدن به اهداف تاکتیکی و اهداف استراتژیک.
- میتواند تغییرات ساختاری را در صورت لزوم و در صورت نیاز برای افزایش ظرفیت حمل یا استفاده از سوخت های جایگزین اعمال کند.
- نگهداری به صلاح دید خود، بهجای اینکه صرفاً به شرایط قرارداد پایبند باشد.
- تداوم در خدمات(میتواند خدمات بدون وقفه و قابل اعتماد ارائه دهد که به نوبه خود برنامهریزی بلند مدت را تسهیل میکند.)
مزایای اجارهکننده کشتی چارتری چیست؟
چارترینگ کشتی برای اجاره کننده خود مزایایی دارد که به آن شاره نمودهایم:
- استراتژی سرمایه گذاری سبک، شامل حداقل CAPEX
- کشتی را میتوان فوراً پس از قرارداد استفاده کرد، بنابراین از تاخیر در ساخت کشتیهای جدید (که علاوهبر اندازه و طراحی، به میزان سفارش موجود کارخانه کشتی سازی، بین 2 تا 3 سال متغیر است) جلوگیری میشود.
- موجر این گزینه را دارد که کشتی را در صورت رکود بازار بازگرداند
- به طور کلی (قبل از دوره افزایشی ناشی از کووید)، نرخهای چارتر کاملاً معقول بوده است.
خدمات چارترینگ کشتیرانی دروازه طلایی دریای نور
نمایندگی کشتیرانی دروازه طلایی دریای نور با سالها تجربه در زمینه حمل محموله های فله قادر به تامین نیازهای متقاضیان و صاحبان محترم کالا در سراسر دنیا می باشد.
کشتیرانی دریای نور طیف گسترده ای از خدمات چارترینگ کشتی به مالکان کشتی و کارگزاران معتبر ارائه می دهد:
- اجاره انواع کشتی برای کالاهای فله در اندازه های مختلف (Handy Size ,Panamax ،Cape Size ,Handy Max)
- کالاهای عمومی، پروژه ایی و کشتی های ویژه حمل خودرو (Ro-Ro)
- مشاوره در زمینه صادرات، واردات وضعیت بازار برای مالکان کشتی ها